Problem lawinowy: Słabe warstwy w starej pokrywie śnieżnej

2024-01-17

Mechanizm zagrożenia związany jest z istnieniem w starej pokrywie słabej warstwy zbudowanej zwykle z kryształów szronu wgłębnego, form kanciastych lub zasypanego szronu powierzchniowego.



Co?

Charakterystyka

Problem wynika z istnienia w starej pokrywie jednej lub wielu słabych warstw. Te słabe warstwy zbudowane są zwykle z form kanciastych, szronu wgłębnego lub szronu powierzchniowego.

Rodzaje lawin
i mechanizm wyzwolenia

  • Lawiny deskowe z suchego śniegu
  • Głównie lawiny wywołane przez człowieka; lawiny samoistne są rzadkie, przeważnie w kombinacji z innymi problemami lawinowymi
  • Możliwe jest zdalne wyzwolenie lawin, a typowym zjawiskiem jest propagacja na dużych dystansach

Gdzie?

Rozmieszczenie
w terenie

Problem może być szeroko rozmieszczony w rozpatrywanym obszarze lub dotyczyć izolowanych miejsc. Może występować na wszystkich wystawach lecz najczęściej na zacienionych, osłoniętych od wiatru stokach.

Umiejscowienie słabej warstwy
w pokrywie

W starej pokrywie, często głęboko. Pomimo tego, że przy głębiej położonych słabych warstwach wyzwolenie lawiny jest trudniejsze, to w takim przypadku lawiny mogą osiągać duże rozmiary.

Dlaczego?

Cechy wyzwolenia lawiny

Wyzwolenie lawiny następuje w momencie gdy obciążenie przekracza wytrzymałość słabej warstwy.

Kiedy?

Okres występowania

Słabe warstwy mogą istnieć w pokrywie przez tygodnie, a nawet miesiące. Możliwe jest ich przetrwanie przez większość sezonu zimowego.

Co robić?

Identyfikacja problemu
w terenie

Rozpoznanie występowania słabych warstw w starej pokrywie jest trudne. Typowe odgłosy pękania lub osiadania śniegu (odgłosy Wuuum..) nie zawsze są obecne. Testy stabilności pokrywy mogą być pomocne w wykryciu słabych warstw. Wymagana jest wiedza o historii rozwoju pokrywy śnieżnej, a ważnym źródłem informacji jest aktualny komunikat lawinowy.

Zalecenia dotyczące poruszania

Należy poruszać się zachowawczo i unikać form terenowych (np. dużych stromych stoków) gdzie konsekwencje porwania mogą być poważne (np. głębokie zasypanie). Należy brać pod uwagę historię pogody i pokrywy śnieżnej. Zalecana jest wyjątkowa ostrożność w rejonach gdzie pokrywa ma niewielką grubość oraz w miejscach przejścia cienkiej pokrywy w grubszą. Wyzwolenie lawiny oparte na zniszczeniu omawianej słabej warstwy jest jedną z głównych przyczyn lawin w których ofiarami były osoby rekreacyjnie uprawiające turystkę i inne aktywności w górach.